Το Μουσείο Ιστορίας – Πολιτιστικής Κληρονομιάς Πραισού, με τη στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης του Δήμου Σητείας και του ΤΕΙ Κρήτης – Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας Σητείας, θέλοντας να αναδείξει τις ιδιαιτερότητες της Επαρχίας Σητείας και να συμβάλλει στην τουριστική ανάπτυξη, την ανάπτυξη του αγροτοδιατροφικού τομέα και την προβολή της διατροφικής πολιτιστικής μας κληρονομιάς, διοργανώνει την Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2018 στις 17.00 την εκδήλωση «Πραισίων Γεύσεις».
Πρόκειται για ένα γαστρονομικό περίπατο στα σοκάκια του οικισμού Κανένε (σημερινός Άγιος Σπυρίδωνας), όπου συνδυάζεται η ανάδειξη τοπικών γεύσεων με την ιστορία, τη λαογραφία, και τις παραδόσεις της σητειακής διατροφής.
Διοργανώνονται εργαστήρια παρασκευής εδεσμάτων (βιωματικά σεμινάρια) για μεγάλους, αλλά και για μικρούς, με τη συμμετοχή πολιτιστικών φορέων και κατοίκων της περιοχής.
Το τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας του ΤΕΙ Κρήτης συμμετέχει με ενημέρωση για τη διατροφική αξία των ντόπιων προϊόντων, την ωφέλεια τους για τον ανθρώπινο οργανισμό και τη διαφύλαξη και προαγωγή της υγείας, καθώς και με διαλέξεις και εποπτικό υλικό για την κρητική διατροφή και για τη σητειακή διατροφική κουλτούρα.
Οι δράσεις πλαισιώνονται από υπαίθρια έκθεση λαογραφικών αντικειμένων της μουσειακής συλλογής μας.
Συνδιοργάνωση
ΚΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΤΑ – ΣΗΤΕΙΑΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ
Δρ. Αντωνία Ψαρουδάκη – Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ
Η Κρητική δίαιτα αποτελεί τη βάση του διατροφικού μεσογειακού προτύπου και έχει αναγνωριστεί κατά την τελευταία κυρίως εικοσαετία, σαν το διατροφικό πρότυπο το οποίο συμβάλλει ιδιαίτερα στην διατήρηση της καλής υγείας και της πρόληψης σοβαρών χρόνιων ασθενειών (σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, άσθμα, νόσος Alzhaimer, διάφοροι τύποι νεοπλασιών) ενώ ήδη από τη δεκαετία, γίνεται λόγος για τη μακροζωία που χαρίζει.
Η κρητική δίαιτα περιγράφηκε για πρώτη φορά στην μελέτη των επτά χωρών στη δεκαετία του ’60.(3) Στις μέρες μας είναι πλέον γνωστή σαν το διαιτητικό μοντέλο που συμβάλει στην υγεία (17,18) Είναι δε ένα μοντέλο διαιτητικό που έχει ιστορία τριάντα πέντε αιώνων.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι στη Σητεία παράγονται αναγνωρισμένα προϊόντα ονομασίας προέλευσης. Αυτό σημαίνει ότι τα προϊόντα αυτά έχουν γευστικά και γενικότερα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τα οποία σχετίζονται με την περιοχή στην οποία παράγονται (μικροκλιματικοί παράγοντες, παραδοσιακοί τρόποι παρασκευής τους, κ.α.).
Σητειακό αγροτοδιατροφικό σύστημα.
Το Σητειακό αγροτοδιατροφικό σύστημα έχει κάποιες ιδιαιτερότητες που αξίζει να επισημανθούν:
1. Οικονομικά στηρίζεται κυρίως στην παραγωγή έξτρα παρθένου ελαιολάδου εξαιρετικής ποιότητας με συνεχείς βραβεύσεις στο εξωτερικό και το εσωτερικό της χώρας καθώς και με δυνατότητα ισχυρισμών υγείας.
2. Αμπελοκαλλιέργεια κυρίως με οινοποιήσιμες ποικιλίες και μικρές εκτάσεις με επιτραπέζια σταφύλια ή κατάλληλα για παραγωγή σταφίδας.
3. Παραγωγή οίνων VQPRD (ονομασία προέλευσης ανώτερης ποιότητας) από την γηγενή ποικιλία σταφυλών Λιάτικο.
4. Μέλι εξαιρετικής γεύσης και ποιότητας καθώς προέρχεται από όλα τα βότανα- αρωματικά φυτά της περιοχής τα οποία έχουν αναγνωρισμένες διατροφικές και φαρμακευτικές ιδιότητες. Άλλα προϊόντα κυψέλης.
5. Φρέσκο γάλα τυριά και παραδοσιακά προϊόντα τυροκομίας όπως Ξύγαλο (ΠΟΠ), μυζήθρες, γαλομυζήθρες ανθόγαλο, στάκα κλπ.
6. Φρούτα (καρπούζια πεπόνια σταφύλια, σύκα, δέσπολα [μούσμουλα], μπανάνες, χναρόσυκα [φραγκόσυκα] καθώς και μικρές ποσότητες για ιδία κυρίως κατανάλωση σε βερίκοκα, ροδάκινα, πορτοκάλια μανταρίνια, μήλα αχλάδια και κυδώνια.
7. Λαχανικά: ντομάτες αγγούρια (εξαγωγική δραστηριότητα) αλλά και πατάτες, φυλλώδη λαχανικά (μαρούλια, λάχανα, σπανάκι, τσιμούλια, σέφκουλα), πιπεριές, μελιτζάνες, μπάμιες, καρότα, κρεμμύδια, σκόρδα κ.α. που μπορούν να καλύψουν την τοπική ζήτηση.
8. Άγρια χόρτα και λαχανικά (αγκινάρες και ζοχοί, πετροκαρές, αγαλατσίδες και εκατό ακόμα είδη καταναλώνονται ταχτικότατα από τους Σητειακούς).
9. Εμπορική Οικοτεχνία τροφίμων. Ένας κλάδος με ιδιαίτερη ανάπτυξη στα τελευταία χρόνια στη Σητεία που ακμάζει καθώς μεταποιεί πρώτες ύλες της σητειακής γης παράγοντας εξαιρετικά προϊόντα διατροφής με υψηλή διατροφική και γαστρονομική αξία, τόσο παραδοσιακά όσο και καινοτόμα.
10. Μικρές ποσότητες σιτηρών και οσπρίων για ιδία κατανάλωση κυρίως.
11. Κρέας από αρνιά και κατσίκια καθώς και κοτόπουλα, κουνέλια και αυγά.
Πρόγραμμα Εκδήλωσης
Α ́ Μέρος
Ώρα 17.00: Ξενάγηση στον οικισμό του Αγίου Σπυρίδωνα (Κανένε)
Σημείο εκκίνησης Μουσείο Ιστορίας Υπεύθυνος : Κοκκινάκης Νίκος
Ώρα 17.30 : Παιδικό εργαστήριο
Ζυμωτό σταρένιο ψωμί Σημείο: Παλιό Δημοτικό Σχολείο Βιωματική δράση που διοργανώνεται από το Λύκειο Ελληνίδων Σητείας. Συμμετέχουν παιδιά (αλλά και μεγάλοι), που μπορούν να ζυμώσουν, να ψήσουν και να δοκιμάσουν το δικό τους ψωμί! Και καθώς τα ψωμιά θα φουσκώνουν, τα παιδιά από 4 ως και 104 χρονών θα παίξουν στην αυλή του σχολείου παραδοσιακά ομαδοσυνεργατικά παιχνίδια. Το κουδούνι χτυπά, η διασκέδαση αρχινά… Συμμετέχει το 2ο Νηπιαγωγείο Σητείας. Υπεύθυνες δράσης: Καναβάκη Ρίτσα – Πουλακάκη Σταυρούλα- εκπαιδευτικοί.
Ώρα 18.45 – 19.30: Σκιουφιστά μακαρόνια
Σημείο: Οδός Κανένε (Τριόδι) Βιωματική δράση με τη συμμετοχή όσων επισκεπτών θα ήθελαν να φτιάξουν, με την καθοδήγηση των νοικοκυρών του χωριού, τα μακαρόνια μιας περασμένης εποχής και φυσικά να τα δοκιμάσουν με ντόπιο ανθότυρο!
Συντονιστής: Ζωγραφάκη Μαρία Υπεύθυνη δράσης: Κανταϊφάκη Παναγιώτα
❖ Υπαίθρια λαογραφική έκθεση: μουσειακά εκθέματα που σχετίζονται
με τον κρητικό διατροφικό πολιτισμό. Σημείο: Τα σοκάκια του χωριού Υπεύθυνη δράσης: Σπυριδάκη Κατερίνα
❖ Γνωριμία με τη γεωποικιλότητα της Σητείας
Ένας τρόπος για να γνωρίσεις την γεωποικιλότητα και τον ρόλο της στη διαμόρφωση της τοπικής κουλτούρας και της καθημερινότητας των ανθρώπων, είναι να μάθεις και να πεις τις ιστορίες των πέτρινων αντικειμένων. Τα περισσότερα από τα αντικείμενα που μας περιβάλλουν και χρησιμοποιούμε είναι κατασκευασμένα από τα υλικά της γης. Αυτές τις ιστορίες θα μας τις διηγηθούν οι άνθρωποι του Γεωπάρκου Σητείας.
Υπεύθυνος δράσης: Περάκης Βαγγέλης
Πάνω βρύση
Εργαστήρια Γευσιγνωσίας
Το εργαστήριο του σταφυλιού
Ώρα 19.35
❖ Γλυκό σταφύλι: από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αχλαδίων
Συντονιστής: Μπαγορδάκη Ρίτσα Υπεύθυνες δράσης: Λιναρδάκη Άννα Σ. – Λιναρδάκη Άννα Γ.
❖ Μουσταλευριά: από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πραισού
Συντονιστής: Χρυσουλάκη Μαρία Υπεύθυνη δράσης: Βενιαμάκη Ελένη – Φυγετάκη Αθανασία
❖ Πετιμέζι: από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μαρωνιάς
Συντονιστής: Βακόντιου Μαρία Υπεύθυνες δράσης: Καρνιαδάκη Χαρούλα – Κοκκολάκη Πόπη
20.40 – 20.55 ❖ Παλαιινά ξαρέσκια …….Τηγανίτες και Θρουλαρά
Συντονιστής: Χαμηλάκη Μαρία Υπεύθυνη δράσης: Κοκκινάκη Μαρία – Βενιαμάκη Μαρία
Β ́ Μέρος
21.00 – 21.30
Χαιρετισμοί – Ομιλίες
«Κρητική δίαιτα – σητειακή διατροφική κουλτούρα »
❖ Ψαρουδάκη Αντωνία Επικ. Καθηγ. Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας ΤΕΙ Κρήτης
❖ Βασιλική Κουνελάκη, Τελειόφ. Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας ΤΕΙ Κρήτης
Παραδοσιακό Πανηγύρι
Μετά την ολοκλήρωση των εργαστηρίων γευσιγνωσίας, στις 21.00, οι επισκέπτες μπορούν να διασκεδάσουν στο παραδοσιακό πανηγύρι της Παναγίας της Μυρτιανής που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πραισού με ντόπιους καλλιτέχνες, στον χώρο εκδηλώσεων του συλλόγου (παλιό Δημοτικό σχολείο Κανένε), με εδέσματα παραδοσιακής κρητικής κουζίνας.
Συμμετέχει με χορούς το Λύκειο Ελληνίδων Σητείας
Γενικός Συντονιστής – Υπεύθυνος Εκδήλωσης Κοκκινάκης Νίκος, Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου Πραισού
Επιστημονική επιτροπή Ζωγραφάκη Μαρία – Εκπαιδευτικός Περάκης Βαγγέλης – Συντονιστής Γεωπάρκου Σητείας Πουλακάκη Σταυρούλα – Εκπαιδευτικός Σπυριδάκη Κατερίνα – Παιδαγωγός – Μουσειολόγος Τσαντάκη Όλγα – Φιλόλογος Τσικαλάκης Γιώργος – ΕΔΙΠ Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας ΤΕΙ Κρήτης Ψαρουδάκη Αντωνία – Επικ. Καθηγ. Τμήμα Διατροφής & Διαιτολογίας ΤΕΙ Κρήτης
Οργανωτική επιτροπή Κοκκινάκης Νίκος – Κολυδάκη Ευαγγελία Τηλέφωνα Επικοινωνίας
6936199968 6971936580