Η Ελευσίνα θα είναι η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021 μαζί με τo Νόβι Σαντ της Σερβίας και την Τιμισοάρα της Ρουμανίας. Η ανακοίνωση έγινε το μεσημέρι της Παρασκευής στο υπουργείο Πολιτισμού.
Οι ελληνικές πόλεις που είχαν προκριθεί ήταν η Ελευσίνα, η Καλαμάτα και η Ρόδος.
«Το 2021, η Ελλάδα θα φιλοξενήσει την πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για τέταρτη φορά μετά την Αθήνα το 1985, τη Θεσσαλονίκη το 1997 και την Πάτρα το 2006» δήλωσε ο Τίμπορ Νάβρατσιτς, επίτροπος αρμόδιος για την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τη νεολαία και τον αθλητισμό.
Συγχαίροντας την Ελευσίνα για την «επιτυχία» της, ανέφερε επίσης πως ο τίτλος αυτός αποτελεί ευκαιρία για τους επισκέπτες της Ελευσίνας από την Ευρώπη και απ’ όλο τον κόσμο «να γνωρίσουν την πόλη και τα πολιτιστικά αγαθά της» αλλά και «να εκτιμήσουν την πολιτισμική πολυμορφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τις κοινές μας αξίες, -πράγμα που είναι σήμερα επιτακτικότερο από ποτέ».
«Όπως έχουν δείξει πολλές προηγούμενες πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης, ο τίτλος μπορεί να αποφέρει σημαντικά μακροπρόθεσμα πολιτιστικά, καθώς και οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, που μπορεί να αποκομίσει πλέον και η Ελευσίνα» κατέληξε ο επίτροπος Νάβρατσις.
Σημειώνεται πως οι πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης, ξεκίνησαν το 1985, με πρωτοβουλία της τότε υπουργού Πολιτισμού, Μελίνας Μερκούρη.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, το αρχικό κίνητρο του θεσμού είναι πιο επίκαιρο από ποτέ: να δώσει στους Ευρωπαίους την ευκαιρία να μάθουν περισσότερα για τον πολιτισμό κάθε χώρας, να απολαμβάνουν την κοινή ιστορία και τις κοινές αξίες τους και να αρχίσει διαπολιτισμικός διάλογος.
Με την πάροδο των ετών, οι πολιτιστικές πρωτεύουσες της Ευρώπης διευρύνθηκαν σε μέγεθος και εμβέλεια και συμβάλλουν στην πολιτιστική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη πολλών πόλεων και των γειτονικών τους περιφερειών σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Την τριάδα των Πολιτιστικών Πρωτευουσών της Ευρώπης για το 2021 συμπληρώνουν η πόλη Τιμισοάρα στη Ρουμανία και το Νόβι Σαντ στη Σερβία, μια υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ.
Η πόλη που ανακηρύσσεται «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021» θα έχει σημαντικά οφέλη από τις διακρατικές συνεργασίες που θα προκύψουν σε πολλούς τομείς και θα αναβαθμιστεί το διεθνές προφίλ της, καθώς για έναν ολόκληρο χρόνο γίνεται το κέντρο του Πολιτισμού της Ευρώπης, η κοιτίδα του πολιτισμού.
Στις ανακηρυχθείσες πόλεις ως «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» από το 2010 και μετά απονέμεται βραβείο «προς τιμήν της Μελίνας Μερκούρη», ύψους 1.500.000 ευρώ, ενώ για τα έτη 2014-2020, οι Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης θα χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Με τίτλο «Μετάβαση στην EUphoria», η πρόταση της Ελευσίνας εστίασε στην ποιοτική αναβάθμιση που μπορούν να παράγουν οι τέχνες και ο πολιτισμός εφόσον τεθούν στο επίκεντρο κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας. Η “EUphoria” αποτελεί μια προσπάθεια να συνδεθούν όλοι οι τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας με την τέχνη και τον πολιτισμό, αντιμετωπίζοντας υπό ένα νέο πρίσμα τις μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας· περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές. «Η “EUphoria” δεν είναι απλώς μία ιδέα: είναι τρόπος σκέψης και δράσης, νοοτροπία και λειτουργία. Γι’ αυτό τρέφεται και δυναμώνει από την ουσιαστική συμβολή των ανθρώπων, γίνεται ρεύμα και κίνημα”», έγραφαν στον φάκελο της υποψηφιότητάς τους.
Άλλωστε, οι ανοιχτές και συμμετοχικές διαδικασίες αποτελούν διαχρονικά βασικό στοιχείο του χαρακτήρα της Ελευσίνας. Στην αρχαιότητα, τα Ελευσίνια Μυστήρια ήταν η μόνη τελετή ανοιχτή σε όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου, φυλής και κοινωνικής τάξης, ενώ στη σύγχρονη εποχή, η πόλη διαμορφώνεται από ένα μωσαϊκό ανθρώπων από διάφορα σημεία της Ελλάδας και του κόσμου, που ήρθαν εδώ, αναζητώντας εργασία στη βιομηχανία.