Νέα μέτρα ύψους 2,591 δισ. ευρώ καλούνται να σηκώσουν το επόμενο έτος όλοι οι φορολογούμενοι, με τους έμμεσους φόρους να κλέβουν την παράσταση το 2017 καθώς υπολογίζεται ότι θα φέρουν έσοδα στα κρατικά ταμεία ύψους 1,464 δισ. ευρώ.
Το «κύμα» φόρων, όπως καταγράφεται στο προσχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού του 2017 που κατατέθηκε χθες στη Βουλή, έρχεται να προστεθεί στην «καταιγίδα» που πλήττει ήδη ατομικούς και οικογενειακούς προϋπολογισμούς τα τελευταία επτά χρόνια και έχει οδηγήσει σε οικονομική ασφυξία χιλιάδες μισθωτούς, συνταξιούχους, επιτηδευματίες και επιχειρήσεις, όπως αποτυπώνεται και στα στοιχεία των ληξιπρόθεσμων χρεών που έχουν εκτιναχθεί πάνω από τα 91,5 δισ. ευρώ.
Ισχυρότερο πλήγμα θα δεχθούν οι ασθενέστερες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού, λόγω της αύξησης των έμμεσων φόρων, από τα 24,804 δισ. ευρώ στα 26,268 δισ. ευρώ, ενώ και οι επιβαρύνσεις στους άμεσους φόρους κατά 371 εκατ. ευρώ θα οδηγήσουν σε περαιτέρω συρρίκνωση τα διαθέσιμα εισοδήματα, τους τζίρους στην αγορά με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις θέσεις εργασίας, αλλά και για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Ειδικότερα, με βάση τις προβλέψεις του νέου κρατικού προϋπολογισμού 2017, τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού, σε ταμειακή βάση, προβλέπεται να ανέλθουν στα 48,289 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά περίπου 0,3% σε σχέση με το 2016.
Η εν λόγω αύξηση αποδίδεται τόσο στην αναμενόμενη βελτίωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος όσο φυσικά και στα νέα μέτρα που θα τεθούν σε ισχύ από τις αρχές του επόμενου έτους.
.
Έτσι, για το 2017:
* οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 20,356 δισ. ευρώ. Στα συγκεκριμένα έσοδα περιλαμβάνεται και ποσό ύψους 348 εκατ. ευρώ λόγω της είσπραξης τον Ιανουάριο της τελευταίας δόσης του ΕΝΦΙΑ 2016, η οποία όμως θα υπολογιστεί στο 2016. Επισημαίνεται ότι οι άμεσοι φόροι είναι μειωμένοι σε σχέση με το 2016 κατά το ποσό των εισφορών των εργαζομένων στο Δημόσιο, εκτιμώμενου ύψους 664 εκατ. ευρώ, που πλέον αποτελεί πόρο του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4387/2016.
* οι έμμεσοι φόροι εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στο ποσό των 26,268 δισ. ευρώ.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι τα μη φορολογικά έσοδα καθώς και τα μη τακτικά έσοδα του 2017 θα είναι μειωμένα σε σχέση με αυτά του 2016 λόγω των μειωμένων προβλέψεων είσπραξης κατά 375 εκατ. ευρώ από το μέρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος και κατά 131 εκατ. ευρώ από τις προμήθειες κρατικών εγγυήσεων στο πρόγραμμα ενίσχυσης της ρευστότητας από τη χρηματοπιστωτική κρίση, αντίστοιχα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2017 οι αλλαγές που έρχονται στη φορολογία εισοδήματος με τη νέα κλίμακα και τη μείωση του αφορολόγητου ορίου υπολογίζεται ότι θα αποδώσουν 988 εκατ. ευρώ, ενώ η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24% σε όλα τα νησιά του Αιγαίου θα φέρει στα κρατικά ταμεία 437 εκατ. ευρώ, 736 εκατ. ευρώ θα αποδώσει η αναμόρφωση των συντελεστών και η χρονική επέκταση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, 422 εκατ. ευρώ υπολογίζονται οι εισπράξεις των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης από τις αυξήσεις στα καύσιμα και 142 εκατ. ευρώ από τις ανατιμήσεις στα τσιγάρα.
Από την άλλη πλευρά, 91 εκατ. ευρώ υπολογίζεται ότι θα φέρουν οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος εταιρικών αυτοκινήτων, 62 εκατ. ευρώ η επιβολή ειδικού τέλους εισαγωγών στον καφέ, 56 εκατ. ευρώ η αύξηση της συμμετοχής του Δημοσίου στα μικτά κέρδη από τυχερά παιχνίδια, 54,2 εκατ. ευρώ το τέλος συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας, 30 εκατ. ευρώ οι αλλαγές στη φορολογία οχημάτων, 25 εκατ. ευρώ το τέλος συνδρομητικής τηλεόρασης και 19,3 εκατ. ευρώ η αναμόρφωση στη φορολογία επενδυτικών σχημάτων.
Αύξηση ασφαλιστικών εισφορών
Επιπλέον, προβλέπονται πρόσθετες εισπράξεις ύψους 177,8 εκατ. ευρώ από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών υπέρ επικουρικών συντάξεων και 135,6 εκατ. ευρώ από την εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών των αυτοαπασχολούμενων και ελευθέρων επαγγελματιών, βάσει του πραγματικού τους εισοδήματος.
Περικοπές συνταξιοδοτικών και κοινωνικών δαπανών
Στο σκέλος των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού προβλέπονται παρεμβάσεις προκειμένου να εξοικονομηθούν συνολικά 839,6 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά, προβλέπονται εξοικονομήσεις:
– 326 εκατ. ευρώ από την πλήρη εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου που ψηφίστηκε τον περασμένο Μάιο,
– 439,2 εκατ. ευρώ από την περαιτέρω μείωση του αριθμού των δικαιούχων του ΕΚΑΣ μέσω της εφαρμογής χαμηλότερων εισοδηματικών ορίων για τη χορήγησή του,
– 40,3 εκατ. ευρώ (25,8 εκατ. ευρώ στην κεντρική διοίκηση και 14,5 εκατ. ευρώ στους υπόλοιπους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης) από την αλλαγή του κανόνα της αναλογίας προσλήψεων προς αποχωρήσεις σε 1 προς 4 από 1 προς 5. Η αλλαγή αυτή θα εφαρμοστεί την τριετία 2017-2019. – 34,1 εκατ. ευρώ από την αναμόρφωση των ειδικών μισθολογίων, δηλαδή από μειώσεις συνολικών αποδοχών στρατιωτικών, αστυνομικών, πυροσβεστών, λιμενικών, δικαστικών και λοιπών δημοσίων λειτουργών.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι μέσω του τομέα των δαπανών λαμβάνεται στοχευμένα μέριμνα και για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, με πρώτους τους κοινωνικά ευάλωτους αλλά και την ανάπτυξη.
Συγκεκριμένα ο προϋπολογισμός του 2017 ενσωματώνει μια σειρά από παρεμβάσεις, μεταξύ των οποίων:
– Η πλήρης επέκταση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης με πιστώσεις που φτάνουν τα 571 εκατ. ευρώ και όχι τα 750 εκατ. ευρώ που γράφει το δελτίο Τύπου του υπουργείου Οικονομικών. Η παροχή προβλέπεται να καλύψει πάνω από 250 χιλιάδες νοικοκυριά που βιώνουν συνθήκες ακραίας φτώχειας.
– Η αύξηση του εθνικού σκέλους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 250 εκατ. ευρώ, ώστε να αντισταθμιστεί πλήρως η προβλεπόμενη μείωση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους.
– Η πρόβλεψη 300 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της υγείας, της κοινωνικής προστασίας και της παιδείας, που θα διατίθενται κατά περίπτωση για την κάλυψη αναγκών που υπερβαίνουν τις υπάρχουσες πιστώσεις.
– Η συνεισφορά 100 εκατ. ευρώ για τις ρυθμίσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων των υπερχρεωμένων νοικοκυριών με συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.