Ένα θέμα που είναι σίγουρο πως θα απασχολήσει έντονα όλη την Κρήτη τα επόμενα χρόνια και έχει να κάνει με τις έρευνες και τελικά τις γεωτρήσεις και εξορύξεις, φυσικού αερίου και πετρελαίου δυτικά και νότια του νησιού ήρθε τις τελευταίες μέρες ξανά στην επικαιρότητα με τα 600 δισ. -αυτή τη φορά των εσόδων που αναμένεται να έχει το κράτος- και το Ράδιο Λασίθι αναζητά απαντήσεις από ένα άνθρωπο στο κέντρο των εξελίξεων, τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (Ε.Δ.Ε.Υ. A.E), Γιάννη Μπασιά.
Η ΕΔΕΥ είναι μια εταιρεία με μέτοχο στο 100% το Ελληνικό Δημόσιο, η οποία συστάθηκε το 2011 και πρακτικά στελεχώθηκε και ξεκίνησε να λειτουργεί το 2016, έχοντας αρμοδιότητες οργάνωσης και διαχείρισης όλων των ζητημάτων σχετιζόμενων με τις δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα.
Ο κ. Μπασιάς αναφέρθηκε στο ενδιαφέρον των εταιρειών για γεωτρήσεις, τονίζοντας πως το 2019 θα είναι το έτος που αυτές θα ξεκινήσουν σε περιοχές όμως που εδώ και πολλά χρόνια έχει γίνει προετοιμασία, δηλαδή στο Κατάκολο και τον Πατραϊκό κόλπο.
Για την Κρήτη ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς, τόνισε και χρειάζεται ταχύτητα ώστε σε θεωρητικό επίπεδο, οι εταιρείες οι οποίες έχουν δείξει ενδιαφέρον να μπορούν να ξεκινήσουν μετά από 3 χρόνια.
Υπάρχουν κοιτάσματα νότια της Κρήτης;
Σήμερα όπως είπε δεν υπάρχουν αποδείξεις, παρά μόνο ενδείξεις, για κοιτάσματα νότια της Κρήτης και για αυτό θα πρέπει να προηγηθούν οι έρευνες που θα δείξουν αφενός την ύπαρξη των κοιτασμάτων και αφετέρου το αν αξίζει να γίνει η εξόρυξη από τις εταιρείες.
Ο κ. Μπασιάς τόνισε επίσης πως, τα γεωφυσικά δεδομένα που οι ενδιαφερόμενες εταιρείες χρησιμοποιούν έχουν αγοραστεί με πολύ μεγάλα χρηματικά ποσά και συνεπώς είναι στοιχεία στα οποία δεν μπορεί να έχει πρόσβαση κανείς ερευνητής η πανεπιστημιακός, οι οποίοι συχνά βγάζουν αβάσιμα συμπεράσματα.
Αυτό που μπορεί να ειπωθεί για την ώρα, τόνισε, είναι πως οι περιοχές Δυτικά της Κρήτης και του Ιονίου (στα νότια της Κρήτης αλλάζουν τα δεδομένα), έχουν πολλές ομοιότητες με τις περιοχές βόρεια της Αιγύπτου και της Κύπρου. Σε αυτές τις περιοχές τα τελευταία 5 χρόνια έγιναν ανακαλύψεις σημαντικών κοιτασμάτων, και δεν είναι παράλογο να κάνει κάποιος την υπόθεση πως το ίδιο θα συμβεί και στα κοιτάσματα της Ελλάδας. Πάνω σε αυτές τις υποθέσεις βασίζονται όλα τα ποσά και τα νούμερα που ακούγονται κατά καιρούς, ποσά που δεν είναι αβάσιμο να τα διατυπώσει κανείς δημοσίως, γνωρίζοντας όμως, πως μπορεί απ’ τη μια να μην επαληθευτούν αλλά και να γνωρίζει πως αυτά τα ποσά θα βρεθούν σε ένα μεγάλος βάθος χρόνου.
Τι γίνεται με τις εταιρείες που ενδιαφέρονται
Οι διαδικασίες μελετών και εξορύξεων, τόνισε πως είναι ιδιαίτερα περίπλοκες και με τεράστια κόστη, για αυτό και βλέπουμε τεράστιες εταιρείες να κάνουν κοινοπραξίες μεταξύ τους ώστε να μειώσουν το επενδυτικό ρίσκο.
Σε επίπεδο χώρας, ο κ. Μπασιάς ανέφερε πως είναι σημαντικό πως το Υπουργείο έχει συνεχή και σωστή ενημέρωση για όλες τις εξελίξεις στο πεδίο των ερευνών ώστε να λαμβάνει τις σωστές πολιτικοοικονομικές αποφάσεις και να μην παρασύρεται.
Οι διαδικασίες παραχωρήσεων και εγκρίσεων δεν έχουν ακόμα δοθεί από το Υπουργείο, ούτε και έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης των εταιρειών και όπως λέει ο κ. Μπασιάς, σε αυτή τη φάση η ΕΔΕΥ είναι στη φάση που προετοιμάζει την τελική της εισήγηση και πρόταση για την υπογραφή των συμβάσεων προς το Υπουργείο, με στόχο να την παραδώσει στα τέλη Ιουνίου ώστε να μπορεί στη συνέχεια να αποφασίσει το Κοινοβούλιο τη συνέχεια.
Γιατί δεν έγιναν όλα αυτά στο παρελθόν
Οι λόγοι που ανάλογες διαδικασίες δεν είχαν γίνει τις περασμένες δεκαετίες, είναι πολλοί ανέφερε. Βασικός λόγος το ότι οι εταιρείες ήταν απασχολημένες με εξορύξεις σε περιοχές πιο έτοιμες και προετοιμασμένες.
Κυρίως όμως, γιατί δεν υπήρχε η τεχνολογία που υπάρχει τώρα και επιτρέπει να κατεβαίνουν οι αναγκαίες σωληνώσεις στα 3.000 μέτρα βάθους και να μπορούν να τρυπούν ακόμα για 1.500 μέτρα.
Στην περιοχή του Πρίνου, στη Θάσο, ανέφερε χαρακτηριστικά, περιοχή στην οποία γίνεται εξόρυξη πετρελαίου, οι εξορύξεις γίνονται στα 75 μέτρα βάθους και το περισσότερο που μπορούν να φτάσουν είναι μέχρι τα 100. Άρα, τόνισε, δεν μπορεί να γίνει σύγκριση σε αυτό που συνέβαινε στο παρελθόν με αυτό το οποίο πρόκειται να συμβεί τώρα.
Ποιοι θα βγουν κερδισμένοι οικονομικά;
Τελικά, εφόσον υπάρξει επιτυχής κατάληξη και βρεθούν οι εταιρείες που θα αναλάβουν, θα δοθεί, με την υπογραφή της σύμβασης, ένα μπόνους από τις εταιρείες για τις συμβάσεις στο κράτος, επίσης ένα είδος «ενοικίου» για τα οικόπεδα τα οποία θα ερευνηθούν, ενώ οι εταιρείες αναλαμβάνουν τη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης στελεχών τόσο της ΕΔΕΥ, ή και Πανεπιστημίων, ποσά τα οποία δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί πόσα θα είναι και πως θα κατανεμηθούν.
Όταν φτάσει η ώρα της παραγωγής τόνισε, δίνεται ένα αρχικό μέρισμα προς το ελληνικό κράτος, και άλλο ένα ποσό που θα δίνεται κάθε χρόνο.
Το πιο θα είναι το ποσοστό με το οποίο θα μοιραστούν τα κέρδη μεταξύ των εταιριών και του ελληνικού Δημοσίου δεν είναι κάτι γνωστό ακόμα, όμως ανέφερε πως είναι δύσκολο να είναι στο 50-50, αφού οι εταιρείες αναλαμβάνουν τεράστια κόστη στα αρχικά στάδια, όμως δεν πρόκειται να φτάσουν και σε ποσοστά 80-20 υπέρ των εταιρειών, όπως έχει ακουστεί τόνισε ο κ. Μπασιάς.
Περιβαλλοντικές επιπτώσεις
Ο κ. Μπασιάς ανέφερε πως η Ελλάδα έχει προσαρμοστεί στις ευρωπαϊκές οδηγίες για την προστασία των θαλάσσιων εγκαταστάσεων, κάτι που σημαίνει πως υπάρχει η τεχνογνωσία ώστε να υπάρχει ο κατάλληλος έλεγχος οποιασδήποτε θαλάσσιας εγκατάστασης.
Ωφέλη στις περιοχές
Για τα υλοποίηση τέτοιων έργων ο κ. Μπασιάς ανέφερε πως, αναγκαστικά θα πρέπει να έρθει εξειδικευμένο προσωπικό από το εξωτερικό, όμως η Ελλάδα μπορεί να έχει αρκετά άλλα οφέλη.
Η βιομηχανία, για παράδειγμα, μπορεί να επωφεληθεί με την κατασκευή των απαραίτητων σωληνώσεων που θα χρησιμοποιηθούν, ενώ οφέλη θα υπάρξουν και από την απαραίτητη κατασκευή υποδομών που θα χρειαστούν για να εξυπηρετήσουν, όπως λιμάνια, σταθμοί μεταφόρτωσης, αποθήκευσης κλπ. Από αυτές τις υποδομές θα προκύψει σίγουρα και η ανάγκη απαλλοτριώσεων κάτι που θα φέρει απασχόληση σε συμβολαιογράφους και λογιστές.
Παράλληλα με αυτά, κερδισμένοι θα βγουν και οι τομείς της εστίασης και του ξενοδοχειακού κλάδου, αφού αναμένεται ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων να απασχοληθεί συνολικά εκεί που θα κατασκευαστούν οι ανάλογες υποδομές.
Όλα αυτά και με περισσότερες λεπτομέρειες, είναι θέματα που ο κόσμος και η αυτοδιοίκηση κάθε περιοχής θα πρέπει να γνωρίζει, ώστε να προετοιμαστεί έγκαιρα και να επωφεληθεί αναλόγως, τόνισε, και για αυτό φαίνεται πως υπάρχει ήδη η ανάγκη για μεγαλύτερη ενημέρωση στις τοπικές κοινωνίες, κάτι που και ο ίδιος ως πρόεδρος σκέφτεται να δρομολογήσει ως μια δράση της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων το επόμενο χρονικό διάστημα.
Ακούστε αναλυτικά:
.