Ένα απολίθωμα μιας 43 εκ. ετών φάλαινας με την ικανότητα να περπατά στη στεριά στεκόμενη σε τέσσερα πόδια ήρθε στο φως στο Περού της Νότιας Αμερικής. Πρόκειται για την πρώτη αμφίβια φάλαινα που ανακαλύπτεται στο νότιο ημισφαίριο, και καταδεικνύει ότι οι φάλαινες μπορούσαν να κολυμπούν κατά μήκος του νότιου Ατλαντικού νωρίς στην εξέλιξή τους.
Το μήκους τριών μέτρων ζώο έμοιαζε με ενυδρίδα ή κάστορα με τέσσερα πόδια και μεγάλη ουρά που βοηθούσε στην κολύμβηση.
“Ήταν ακόμα ικανό να συγκρατεί το βάρος του στα τέσσερα άκρα”, λέει ο
Olivier Lambert από το Royal Belgian Institute of Natural Sciences, μέλος της ομάδας που έκανε την ανακάλυψη. “Ήταν το ενδιάμεσο στάδιο μεταξύ ζώου που περπατούσε στη στεριά και ζώου που ζούσε όλη τη ζωή του στη θάλασσα.”
Οι φάλαινες ξεκίνησαν την εξέλιξή τους από την Νότια Ασία περίπου 50 εκ. χρόνια πριν, από ένα πλάσμα στο μέγεθος του σημερινού σκύλου και συγγενεύει με το ελάφι και τον ιπποπόταμο. Σταδιακά αυτές οι “πρωτόγονες” φάλαινες έγιναν πιο υδρόβιες και ξεκίνησαν να κολυμπούν κατά μήκος των ακτών.
Απολιθώματα από ημι-υδρόβιες φάλαινες έχουν βρεθεί προσφάτως και στη δυτική Αφρική. Η τελευταία ανακάλυψη στο Περού υποδεικνύει ότι αυτές οι “πρωτοφάλαινες” κατάφερναν να κολυμπούν από τη Δυτική Αφρική εώς τη νότια Αμερική τουλάχιστον 43 εκ. χρόνια πριν.
Τότε η απόσταση ανάμεσα στις δύο ηπείρους ήταν μόνο 1200 χιλιόμετρα (2 φορές μικρότερη απόσταση από ότι σήμερα) και υπήρχε ένα συνεχές δυτικό θαλάσσιο ρεύμα. Ακόμα και έτσι βέβαια η “πρωτοφάλαινα” θα χρειάστηκε μία με δύο εβδομάδες για να κάνει το πέρασμα στην άλλη ήπειρο. Αυτό επίσης δείχνει ότι αυτές οι “πρωτοφάλαινες” ήταν από τότε ικανές να επιβιώσουν χωρίς γλυκό νερό και να κοιμούνται στη θάλασσα.
Από εκεί σύντομα έφτασαν και στη βόρεια Αμερική όπου έχουν βρεθεί απολιθωμένα δόντια από “πρωτοφάλαινες” και χρονολογούνται στα 41 εκ. χρόνια πριν.
Ο τελευταίος κοινός πρόγονος όλων των σημερινών φαλαινών και δελφινιών έζησε 37 εκ. χρόνια πριν, συνεπώς υπάρχει η πιθανότητα η νέα ανακάλυψη να είναι πρόγονος των σημερινών φαλαινών. Όμως θεωρείται πολύ πιο πιθανό να πρόκειται για “ξάδελφο” των σημερινών φαλαινών, ένα μέλος από ένα εξελικτικό κλαδί που τελικώς εξαφανίστηκε όπως λέει ο Lambert.
Επιμέλεια άρθρου: Μάνος Γαρεφαλάκης